علائم یائسگی

علائم یائسگی : سن یائسگی در بیشتر خانم ها با علائم روحی یا جسمی همراه است سن یائسگی عموما در اوایل دهه‌ پنجاه زندگیست اما در هر سنی بین 35 تا 59 سالگی می‌تواند اتفاق بیافتد.

شایع ترین علامت یائسگی گُرگرفتگی‌ است و دست کم دو سوم زنان یائسه آن را تجربه می‌کنند اما علائم ناخوشایند دیگری نیز وجود دارد. قابل توجه ترین نشانه‌ ها و

عوارض یائسگی شامل موارد زیر می‌شود:

بوی بدن
حساس شدن سینه‌ ها
سندرم دهان سوزان
حساس سرما و لرز
خشکی دهان و مشکلات دندانی
خشکی پوست
خستگی
ریزش مو یا نازک شدن مو
عدم توانایی برای تمرکز
پریودهای نامنظم
خارش
افتادگی سینه‌ ها
تعریق شبانه
توقف پریود
مشکلات خواب و بیخوابی
خشکی و خارش واژینال
افزایش وزن و کُندی سوخت و ساز

این علائم عجیب، علائم یائسگی هستند!

برخی از علائم یائسگی مانند نامنظم شدن پریود یا توقف آن، برای هر خانمی می تواند متفاوت باشد. اما بیشتر خانمها پیش از اینکه تخمک گذاریشان متوقف شود، پریودهای نامنظم دارند. هر چند تقریبا همه‌ی خانمها از گرگرفتگی‌ها و خارش‌های پوستی شکایت دارند اما خیلی از آنها ممکن است متوجه علائمی نباشند که می‌تواند ریسک بیماریهای قلبی را بالا برده و نیازمند اقدام پزشکی است.

مانند:

فشار خون
پروتئین‌های لخته کننده خون
عدم تحمل گلوکز
هوموسیستئین
LDL
کلسترول مجموع
وزن

بعد از اینکه

بدن شما 12 ماه بدون پریود بماند، تشخیص یائسگی داده می‌شود. سن متوسط یائسگی تقریبا 51 سالگیست اما ممکن است در دهه‌های 30، 40 و یا 50 روی بدهد. بعد از یائسگی باید به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید و چکاپ شوید زیرا ریسک برخی از بیمارهای جدی ممکن است با افت استروژن بیشتر شود.

مانند:

بیماریهای قلبی و عروقی
پوکی استخوان
نقص عملکرد جنسی (خشکی واژن و کاهش میل جنسی)
بی‌اختیاری ادرار
افزایش وزن (کُندی متابولیسم و عدم تحرک)

خیلی از خانمها در گذشته برای کنترل علائم یائسگی مانند گرگرفتگی‌ها از درمانهای جایگزین هورمون استفاده می‌کردند اما پزشکان امروزه برای تجویز این درمان، تردید دارند. بسیاری از مطالعات علمی، روش‌های درمانی جایگزین هورمون را موجب افزایش بیمارهای مزمنی چون سرطان نشان داده‌اند. بیشتر خانمهای یائسه ترجیح می‌دهند از تکنیک‌های خود مراقبتی خاص دوران یائسگی برای کنترل علائم ناخوشایند خون استفاده کنند.

شامل:

درمانهای جایگزین یا مکمل مانند طب سوزنی
رژیم‌های ورزشی مانند یوگا و ایروبیک با شدت کم
داروهای گیاهی مانند کوهوش سیاه
اصلاح سبک زندگی (ترک سیگار، بهبود الگوهای خواب)
فیتواستروژنها ( مثلا سویا که فعالیت استروژنی دارد)
داروهای روی پیشخوان داروخانه
تکنیک‌های ریلکسیشن مانند مدیتیشن

علائم پیش یائسگی
دکتر فاطمه آقاجان زاده

افتادگی سینه

برخی از خانمها متوجه می‌شوند بعد از یائسگی، سینه‌هایشان فُرم و تراکم سابق را ندارد. و مقداری افتاده شده. علت این اتفاق، تغییر سطح استروژن است.

بیخوابی +

بیخوابی می‌تواند علامت قابل توجهی از یائسگی باشد. بسیاری از خانمها در سنین یائسگی دچار مشکلات خواب می‌شوند زیرا سطح استروژن آنها افت کرده و مرکز کنترل دما در مغزشان دچار نقص عملکرد می‌شود. ممکن است خیس از عرق بیدار شوید، گرگرفتگی داشته باشید و نتوانید مجددا به خواب بروید. هر شب سر ساعت مشخصی به رختخواب بروید و سر ساعت مقرر هم بیدار شوید. اتاق خواب‌تان را خنک نگه دارد و عصرها مصرف مایعات را محدود کنید.

خشکی و خارش پوست

علامت دیگر یائسگی خشکی پوست است. تخمدانهای شما اکنون استروژن کمتری تولید می‌کنند. پوست برای نرم و منعطف بودن به استروژن نیاز دارد و بدون آن، پوست شما ممکن است خشک و حساس شود، مخصوصا شبها وقتی که در خواب هستید. در طول روز مرطوب کننده بزنید. مرطوب کننده‌ی شما هر چه چرب‌تر و قوی‌تر باشد بیشتر کمک‌تان می‌کند از عوارض خشکی پوست دور بمانید.

طعم فلز مانند در دهان

این علامت بسیار نادر است اما بعضی از خانمها در سنین یائسگی خود ممکن است روی زبان، لبها، لثه و یا سایر قسمتهای دهان، احساس درد و سوزش کنند. شاید هم متوجه شوید طی این دوره برخی از غذاها برای‌تان طعم متفاوتی پیدا کرده‌اند یا طعم فلز مانندی در دهان دارید که علت آنها نوسان در سطح استروژن است. کاهش استروژن می‌تواند روی پرزهای چشایی‌تان اثر گذاشته و شما را نسبت به درد حساس‌تر کند.

نازک و شکننده شدن موها

ممکن است با ورود به یائسگی موهای‌تان نازک‌تر شوند که باز هم استروژن و کمبود آن مقصر است؛ همه چیز به افت استروژن‌تان برمی‌گردد. همچنین چون پوست‌تان خشک‌تر می‌شود، پوست سرتان هم ممکن است خشک شود. می‌توانید از شامپوهای مرطوب کننده استفاده کنید. از برندهایی شامپو تهیه کنید که فرمولاسیون خاصی برای موهای نازک و کم حجم دارند.

مشکلات حافظه

یائسگی بر مهارتهای زبان و سایر عملکردهای مرتبط با حافظه نیز اثر می‌گذارد. یعنی ممکن است با افت استروژن، به سختی بتوانید اطلاعات جدید را به خاطر بسپارید یا چیزی را که در سرتان می‌گذرد سر و سامان بدهید. شاید فکر کنید دارید خنگ می‌شوید! البته یک علت دیگر برای این حالات می‌تواند بیخوابی‌های شبانه‌تان باشد که از عوارض یائسگی است. وقتی خسته و کسل هستید به سختی می‌توانید تمرکز کنید.

خشکی دهان و مشکلات دندان

یائسگی می‌تواند موجب مشکلات دندان و لثه نیز بشود. وقتی استروژن افت می‌کند، تمام بدن‌تان از جمله دهان، خشک می‌شود و وقتی دهان خشک می‌شود، باکتریها می‌توانند رشد کرده و موجب پوسیدگی دندان و خونریزی لثه شوند. بهترین کار این است که بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و آب و مایعات زیاد بنوشید.

بوی عرق

با افت سطح استروژن، غده‌ی هیپوتالاموس به اشتباه فکر می‌کند دمای بدن‌تان بیش از حد بالا رفته و باعث می‌شود عرق کنید. تعریق زیاد همراه با گرگرفتگی‌ها می‌توانند سبب بوی ناخوشایند عرق شوند. رژیم غذایی سالمی در پیش بگیرید و از تکنیک‌های کاهش استرس به طور مرتب استفاده کنید. لباس‌های نخی و خنک بپوشید، بیشتر دوش بگیرید و از ضد عرق استفاده کنید.

خشکی و شکنندگی ناخنها

با شروع سن یائسگی ممکن است ناخن‌های‌تان خشک‌تر و شکننده‌تر از حد نرمال به نظر برسند. تغییرات ناخن‌های‌تان هم به دلیل کاهش استروژن است که منجر به دهیدراته شدن بدن از جمله پوست و ناخن می‌شود. داشتن رژیم غذایی متعادل و نوشیدن آب و مایعات فراوان فراموش نشود. بهتر است از استرس‌تان کم کنید و با ورزش‌هایی مثل یوگا و مدیتیشن یا با استفاده از درمانهای طبیعی، به کاهش عوارض‌تان کمک کنید.

سرگیجه و احساس سبکی در سر

سرگیجه از علائم چندان شایع یائسگی نیست اما ممکن است برخی از خانمها با افت استروژن دچارش شوند. علائم سرگیجه و سبکی در سر، احساس منگ بودن، تهوع و تلوتلو خوردن ممکن است بیاید و برود. درمانی که در پیش می‌گیرید بستگی به علت دارد اما می‌تواند شامل تغییر در سبک زندگی شود مانند تغذیه‌ سالم و ورزش.